μορφολογια
τα μορφηματα ειναι τα ελαχιστα κομματια που αποτελουνται απο φωνηματα και ταυτοχρονα εχουν σημασια
χωριζονται αρχικα σε 2 κατηγοριες--> τα λεξικα (εχουν αυτοτελες νοημα εκτος γλωσσας )και τα γραμματικα (δειχνουν σχεση με νοημα στο εσωτερικο της γλωσσας )
μπορουν να ειναι ειτε ανεξαρτητα ειτε εξαρτημενα
τα λεξικα ελευθερα-ανεξαρτητα
φως ,χθες
τα λεξικα δεσμευμενα -εξαρτημενα
βλεπ-
παιδ-
υδρ-
τα γραμματικα ελευθερα -ανεξαρτητα
και σε
σαν
τα γραμματικα δεσμευμενα-εξαρτημενα
-ω
-ς
-ξ
ανα-
-ικ-
-ιζ-
παραδειγμα:
βλέπω = βλεπ + ω
λεξικο εξαρτημενο + γραμματικο εξαρτημενο
το "παλι"λειτουργει σαν λεξικο δεσμευμενο
παλινδρομηση
παλιμπαιδισμος
ειναι ενα μορφημα που μπορει να παρει 4 μορφες -->αλλομορφο :κραταει την ιδια σημασια με 4 διαφορετικες μορφες
παλι
παλιν
παλιμ
παλιγ
κατηγοριες γλωσσων
δεν εχουν ολες οι γλωσσες τους ιδους κανονες και μορφηματα
δηλαδη η κινεζικη εχει μονο ανεξαρτητα μορφηματα
wo vsie = εγω γραφω
wo vsie liao = εγραφα /το liao δηλωνει παρελθον
στην ελληνικη αυτες οι πληροφοριες ,δηλαδη οτι εγω γραφω στο παρελθον δηλωνεται με μια λεξη -->εγραφα
η κινεζικη ειναι
απομονωτικη γλωσσα-δεν συνδεονται τα μορφηματα
το μειονεκτημα σε αυτη τη γλωσσα ειναι οτι εχει πολλα μορφηματα που πρεπει να μαθει καποιος ξεχωριστα
το αγαπουσα στα ελληνικα ειναι μια λεξη, στα κινεζικα 3
ενα μορφημα της κινεζικης μπορει να παρει μεχρι 4 τονους
αναλογα με τον τονο παει και η σημασια
δηλαδη το wo μπορει να σημαινει τραπεζι,τραπεζομαντηλο,σπιτι
η τουρκικη ειναι
συγκολλητικη (ιαπωνεζικη /φιλανδικη/ουγγρικη)
για καθε γραμματικη πληροφορια εχουμε 1 μορφημα
δηλαδη λεξεις σιδηροδρομοι
η ελληνικη ειναι
κλιτη γλωσσα
εχουμε ενα κεντρικο λεξικο μορφημα και κολλαμε μορφηματα που περιεχουν πληροφοριες
στο ρημα γραφω πως θα δειξω οτι εγραψα?
θα βαλω ε ( το ε στην ελληνικη δεν ειναι αυξηση)
θα αλλαξω το θεμα
θα βαλω καταληξη
οι κλιτες γλωσσες εχουν συγκρατημενους κανονες
ενα γραμματικο μορφημα εχει πολλες πληροφοριες
αδελφ/ικ/ος
ος=κλιτικο μορφημα εξαρτημενο
ικ=παραγωγικο μορφημα (μας δινει ενα τροπο να σχηματιζουμε καινουριες λεξεις)
αδελφ=λεξικο εξαρτημενο
συν/αδελφ/ικ/ος
συν(γραμματικο εξαρτημενο)+αδελφ(λεξικο εξαρτημενο)+ικ(γραμματικο παραγωγικο εξαρτημενο +ος(γραμματικο κλητικο εξαρτημενο)
μαχαιροπηρουνο
μαχαιρ/ο/πηρουν/ο
εχουμε δυο λεξικα εξαρτημενα και ενα γραμματικο
(το ο αναμεσα στα μαχαιρ και πηρουν ειναι ενα μικρο μορφημα που τα συνδεει διοτι υπαρχει κανονας που λεει οτι δεν μπορω να τα συνδεσω κατευθειαν)
αναλογα με τη θεση που βρισκονται τα γραμματικα μορφηματα εχουμε προθηματα και επιθηματα (πριν και μετα το θεμα)
αντ/επ/εξ/ερχ/ομαι
εχουμε 3 προθηματα + λεξικο εξαρτημενο +γραμματικο ξαρτημενο
για να κανω το χωρισμο φτιαχνω ελαχιστα ζευγη για να δω αν επαναλαμβανονται
αντι/εξουσιαστ/ικ/ος
αντι=προθημα γραμματικο μορφημα εξαρτημενο
εξουσιαστ=θεμα ,λεξικο εξαρτημενο
ικ=επιθημα παραγωγικο εξαρτημενο γραμματικο
ος=κλητικο μορφημα γραμματικο εξαρτημενο
η αναλυση πρεπει να εχει επιχειρηματα
αν δηλαδη πιστευω οτι το ουσια με το εξουσια συνδεονται τοτε τα χωριζω
αν οχι το αφηνω
προσοχη στην αναλυση -δεν παμε με τη συγχρονια της αρχαιας ελληνικης
τελευταια κατηγορια οι
σχεδιοτυπικες (αραβικα)
λειτουργουν σαν τις κλιτες
δηλαδη εχουν μια βασικη πληροφορια στα συμφωνα
πχ. 3 συμφωνα στην ιδια σειρα ktb --> η γραφη (γενικη εννοια)
και αλλαζω τα φωνηεντα
kitab =γραφω
katab =εγραφα
keteb= γραφιας
(οι λεξεις δεν ειναι πραγματικες της αραβικης /ειναι παραδειγματα)
μια σχεδιοτυπικη γλωσσα λειτουργει σαν σκαλα που μπαινουν μεσα τα γραμματικα εξαρτημενα
εχουμε διαφορετικο τυπο γλωσσας αναλογα πως λειτουργει η μορφολογια σε καθε συστημα
δεν νομιζω να βαλει πολυπλοκα πραγματα
ειναι πιθανο να βαλει και ασκησεις φωνητικης
ζητω συγνωμη για τυχον λαθη ή παραλειψεις-δεκτες οι οποιες διορθωσεις - τωρα το δινω
